Margraten

Margraten

  • American Battle Monuments Commission (ABMC)
  • KAAN Architecten
  • Van Roey
  • cultuur
2023
Margraten

Van Roey bouwt centrum voor eerbetoon en reflectie

Als hoofdaannemer verzorgde Van Roey de bouw van het gloednieuwe bezoekerscentrum op de Amerikaanse oorlogsbegraafplaats bij Margraten in het Nederlandse Zuid-Limburg. In nauwe samenwerking met KAAN Architecten en HP Engineers realiseerde Van Roey het uitdagende ontwerp dat naadloos integreert in het verstilde heuvellandschap. De precisie in materiaalkeuze en uitvoering zorgde voor een waardevolle, fysieke wereld van herinnering en contemplatie voor bezoekers uit binnen- en buitenland.

Harmen Goossens

Zwevend monument in beton

Vanop een afstand lijkt het alsof het licht verzonken bezoekerscentrum als een natuurstenen vierkante blok boven het maaiveld zweeft. Deze beoogde illusie wordt gerealiseerd door de monolithische, vrijhangende betonnen gevel die is opgehangen aan 6 quasi onzichtbare slanke nokken per zijde. Tussen de vrijhangende gevel en de achterliggende balk werd een spleet van 25 cm voorzien waardoor het daglicht naar binnen stroomt.

"Het architecturale hoogtepunt is een zwevend betonnen element, bekend als de fascia, dat het centrum zijn unieke identiteit verleent."
Harmen Goossens

Complexiteit in eenvoud

Dit monumentale bezoekerscentrum is in haar eenvoud zo uitgepuurd dat de realisatie even uniek als complex was. De ontwerpers vroegen een betonstructuur zonder centerpengaten, kleurpigment, stortonderbrekingen, naden van de bekisting of enige gelaagdheid terwijl het eindresultaat wel een gelaagde structuur moest vertonen die de indruk moest wekken van het lichte Limburgse natuursteen. De betonnen wanden van de binnen- en de buitenstructuur werden afzonderlijk en in twee fases van 72 uur gestort in een gestapelde bekisting. Die werd elke anderhalve meter opgebouwd op definitieve hoogte en bekleed met massieve HDPE-platen om krassen en ankertekens te vermijden. Voorafgaand produceerde Van Roey 14 testwanden om de perfecte structuur, textuur en kleuring te garanderen.

Harmen Goossens

Complexiteit in uitvoering

De binnenste schil wordt gevormd door een betonstructuur van vier gelaagde kernwanden die samen een vierkant van 12 x 12 m vormen. Deze dragen zowel het publiek toegankelijke auditorium en tentoonstellingsruimte als de zwevende gevelstructuur. Die werd gestort op hydraulische pennen die de buitenste schil naderhand optakelden om te kunnen ophangen aan de betonnen ringbalk van de binnenstructuur die als sokkel fungeert. Het volledige ontwerp werd voorafgaand in BIM geëngineerd.

Harmen Goossens

Perfecte integratie in de omgeving

De lichtgolvende sculpturale betonwanden zijn nergens afgewerkt zodat de laagjesstructuur overal zichtbaar is. Het resultaat is een betonnen structuur die zweeft boven het landschap, zonder zichtbare voegen of ankerpunten, en die respect toont voor het stilteveld. De gelaagde structuur van de betonwanden contrasteert met de gladde structuur van de omliggende terrassen die in Duitse muschelkalksteen zijn aangelegd. Die werd speciaal voor dit project tegen de natuurlijke gelaagdheid in gezaagd voor een egaal effect. Dankzij de strakke uitvoering en precisie-integratie van glas, beton en techniek ontstaat een serene ambiance waarin licht, materiaal en architectuur elkaar versterken.

"Dit project is niet alleen een indrukwekkend gebouw maar ook een levendig eerbetoon aan degenen die hun leven gaven voor vrijheid en vrede."

Samenwerkingskracht en engagement

Dit indrukwekkende project is gerealiseerd onder de hoede van de American Battle Monuments Commission, met KAAN Architecten als ontwerper en Karres+Brands voor de landschapsintegratie. Van Roey trad op als de bouwpartner die de technische en esthetische uitdagingen van het ontwerp realiseerde in een monumentaal gebouw met een precieze afwerking. Met dit project demonstreert Van Roey niet enkel vakmanschap, maar ook engagement voor monumenten en erfgoed in een context van internationale betekenis. Geen wonder dat de Koninklijke Bond van Nederlandse Architectenbureaus (BNA) dit bezoekerscentrum uit bijna 80 inzendingen selecteerde als één van de finalisten voor de titel van BNA Beste Gebouw van het Jaar 2025. Hierbij werden vier belangrijke factoren beoordeeld: architectonische kwaliteit, gebruikservaring, sociale impact en de kracht van samenwerking.

Harmen Goossens